कोरोनाचा नवा स्ट्रेन सर्वाधिक धोकादायक असून २०२० च्या तुलनेत २०२१ मध्ये जास्त लोकांना होणार संक्रमणाची शक्यता त्यांनी वर्तवण्यात आली आहे. तर यूकेमध्ये सापडलेल्या कोरोना व्हायरसच्या नव्या स्ट्रेननंतर जगातील अनेक देश सावध झाले आहेत. यूके व्यतिरिक्त दक्षिण आफ्रिका आणि नायजेरियामध्येही हा स्ट्रेन सापडला आहे. तर, भारत सरकारने देखील खबरदारीचा उपाय म्हणून यूकेतून भारतात येणार्‍या प्रवाश्यांसाठी आरटी-पीसीआर चाचणी अनिवार्य करण्यात केली आहे.
गल्ली ते ग्लोबल सर्व गोष्टी जाणून घेण्यासाठी ई-चावडीच्या फेसबुक पेजला लाइक करा
हा नवीन स्ट्रेन कोरोनाचा एक नवीन प्रकार आहे. अलीकडे, ब्रिटीश शास्त्रज्ञांनी कोरोनाच्या नव्या स्ट्रेनबद्दल एक अभ्यास प्रकाशित केला आहे, ज्याने संपूर्ण जगाची चिंता वाढवली आहे. शास्त्रज्ञांनी कोरोनाचा नवा स्ट्रेन धोकादायक असल्याचे सांगितले आहे. तसेच, नव्या स्ट्रेनचा संसर्ग रोखण्यासाठी महत्त्वाच्या सूचनाही दिल्या आहेत. यानुसार, सर्व शाळा, विद्यापीठे बंद करुन लसीचे वितरण वेगवान करण्याचा सल्ला दिला आहे. इतकेच नव्हे तर, या अभ्यासाचे लेखक डॉ. निकोलस डेव्हिस यांच्या मते, ज्या देशांमध्ये नवा स्ट्रेन सापडला आहे, त्या देशांनी तर या सूचना चेतावणी म्हणूनच घ्यायला पाहिजेत.
नवीन वर्षात अधिक रुग्णांना संक्रमणाचा धोका
डॉक्टर निकोलस डेव्हिस डॉक्टर निकोलस डेव्हिस यांनी येत्या सहा महिन्यांत नवीन स्ट्रेनचा धोका आणि त्याला प्रतिबंध करण्यासाठीचे मॉडेल स्पष्ट केले. त्यानुसार, या स्ट्रेनला लसीशिवाय हे थांबविणे शक्य नाही. त्यामुळे 2021 मध्ये 2020 पेक्षा जास्त रुग्ण रुग्णालये आणि आयसीयूमध्ये दाखल केले जाऊ शकतात, अशी शक्यता त्यांनी वर्तवली आहे.
नवीन स्ट्रेनबद्दल तज्ञांचे मत
लंडन स्कूल ऑफ हायजीन अँड ट्रोपिकल मेडिसिनचे एक साथीचे रोगतज्ज्ञ डॉ डेव्हिस म्हणतात की, अभ्यासाचे प्रारंभिक निकाल दिलासा देणारे आहेत. हा स्ट्रेन केवळ लसीकरणाद्वारे रोखला जाऊ शकतो.
सेंटर फॉर मॅथेमॅटिकल मॉडेलिंग ऑफ इन्फेक्टीव्ह डिसिसीजने हा अभ्यास प्रसिद्ध केला आहे. सध्या, वैज्ञानिक जर्नलद्वारे अभ्यासाचे पुनरावलोकन करण्यात आले नाही. अशा अभ्यासामध्ये, अनेक मॉडेल्सच्या डेटाचा अभ्यास केला जातो. त्याचबरोबर काही वैज्ञानिक प्रयोगशाळेत त्याचा प्रयोग करत असतात.
कोरोनाचे नवीन रूप फार धोकादायक नाही
तथापि, अभ्यासात असे दिसून आले आहे की, कोरोणाचा अनवा स्ट्रेन फार धोकादायक नाही. नवा स्ट्रेन इतरांपेक्षा 56% जास्त धोकादायक आहेत तर ब्रिटिश सरकार 70% मते धोकादायक आहे, असा निष्कर्ष शास्त्रज्ञांनी काढला आहे. हॉवर्ड टीएच चॅन स्कूल ऑफ पब्लिक हेल्थ एपिडिओलॉजिस्ट बिल हेन्स यांनी या अभ्यासाचे कौतुक करत म्हंटले आहे की, या अभ्यासामध्ये नव्या स्ट्रेनच्या स्वरूपांबद्दल सर्व माहिती दिली आहे. हेन्स यांच्या म्हणण्या नुसार, संबधित अभ्यासात कोरोनाच्या नव्या स्ट्रेनबाबत जी माहिती प्रकाशित केली आहे ती ठोस आहे. यात स्ट्रेनचा धोका, प्रसार आणि घातक परिणामाच्या प्रश्नाबद्दल चिंता व्यक्त केली आहे.
एकमेकांशी संपर्कात आल्याने व्हायरस वेगाने पसरला
डॉक्टर डेव्हिस आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी नवा स्ट्रेनचा वेगाने होणाऱ्या प्रसाराचा पुरावा दिला आहे. लोकांचा प्रवास आणि एकमेकांशी संपर्कात आल्याने यूकेच्या बर्‍याच भागात स्ट्रेनचाप्रसार खूप वेगाने झाल्याचे समोर आले आहे. गुगल च्या एका डेटामध्ये, मोबाइल वापरकर्त्याच्या हालचालींवर नजर ठेवण्यात आली. त्यासाठी शास्त्रज्ञांनी बरेच गणिती मॉडेल तयार केले आहेत. यामध्ये, उद्रेक होण्याचा वेग आणि नवीन प्रकरणांचा शोध घेतला जातो.
हा नवीन प्रकार वेगाने पसरतो
शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की, नव्या स्ट्रेनमुळेवेगाने संक्रमण होण्याचा धोकास सर्वाधिक आहे. तथापि, 56% पर्यंत हा व्हायरस प्राणघातक आहेत. मात्र अद्याप याबद्दल डेटा गोळा केला जात आहे. ही टक्केवारी जितकी कमी असेल तितके आपण निश्चिंत असू. पण माझ्याकडे असलेल्या आकडेवारीनुसार, सध्या या स्ट्रेनला गांभीर्याने घेण्याची गरज आहे. हे एक अतिशय धोकादायक प्रकरण आहे.
नवीन ताणांचा प्रसार रोखण्यासाठी ही लस प्रभावी आहे का?
नवीन स्ट्रेनसजे संक्रमण रोखण्यासाठी लस किती प्रभावी आहे, याबाबत परीक्षण केले होते. लस तज्ञांच्या मते ही लस नवीन स्ट्रेन थांबविण्यास सक्षम आहे. परंतुअजूनही त्यावर संशोधन सुरु आहे.
स्ट्रेनला नियंत्रणात ठेवण्यासाठी काय करावे?
तथापि, या स्ट्रेन नियंत्रणात ठेवण्यासाठी शास्त्रज्ञांनी लसीकरणासाठी एक मॉडेल तयार केले आहे. त्याअंतर्गत, दर आठवड्याला 2 लाख लोकांना लस घेणे गरजेचे आहे, मात्र सध्या हे काम अत्यंत सावकाशपणे केले जात आहे. मात्र हा स्पीड असाच सुरु राहिला तर नवे संक्रमण रोखणे कठीण होऊन जाईल. लसीकरणाची संख्या दर आठवड्याला 20 लाख इतकीकरावी लागेल आणि वेग वाढवावा लागेल. मात्र अमेरिकेत याकडे दुर्लक्ष होत आहे.
20 वर्षांखालील लोकांमध्ये 50% नवीन ताण होण्याचा धोका
नेटवर्क विज्ञान संस्थेचे संचालक अलिसेन्ड्रो वेस्पीग्नी म्हणतात की, ही लस मिळवल्याचा जितका आनंद आहे, तितकीच चिंता नव्या स्ट्रेनने वाढल्वली आहे. स्ट्रेनच्या एकमेकांपर्यंत पोहोचण्याची क्षमता मोठी असल्याने, 20 वर्षांखालील तरुणांना त्याचा धोका 50% आहे. याचा अर्थ असा की हे मुलांमध्ये वेगाने पसरते. किशोरांच्या धोक्यांविषयी या मॉडेलमध्ये थोडेसे स्पष्टीकरण दिले गेले आहे.
